LIB Scoop #18 : Webtoon Vs MEB Business Model
แพลตฟอร์ม E-BOOK อเมริกา สัญชาติเกาหลี Vs ไทย เหมือน ต่าง อย่างไร ?
โดย ภาสกร คงพินิจบวร

ทุกวันนี้การอ่านหนังสือผ่านอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์หรือ E-Book ดูจะเป็นเรื่องทั่วไปที่ใครๆก็ทำกัน นักอ่านนิยายหรือการ์ตูนไม่จำเป็นจะต้องมีชั้นหนังสือหรือห้องสมุดที่ใหญ่โตเหมือนเมื่อก่อน เมื่อเทคโนโลยีและธุรกิจเข้ามาบทบาทสำคัญต่อพฤติกรรมการอ่านและเขียนหนังสือของผู้คนทั้งในประเทศไทยและต่างประเทศ บทความนี้จะพาเพื่อนนักลงทุนไปทำความรู้จัก แพลตฟอร์ม E-Book ชื่อดังจากฝั่งอเมริกา มีความเหมือน หรือ ต่างอย่างไรกับ แพลตฟอร์มจากฝั่งบ้านเรา
หนึ่งในผู้เล่นรายสำคัญ ที่มีธุรกิจแพลตฟอร์มอ่านนิยายและการ์ตูน Comics ที่ใหญ่เป็นอันดับต้นๆของโลกคงต้องยกให้กับ Webtoon แพลตฟอร์มสำหรับอ่านนิยาย (webnovels) และ การ์ตูน (webcomics) ที่เปิดให้บริการมากกว่า 150 ประเทศโดยรองรับการรับชมมากกว่า 10 ภาษา ซึ่งเนื้อหาคอนเทนต์เกือบทั้งหมดบน Webtoon จะมาจาก Professional Creators ราว 13,000 คนที่มีการเซ็นต์สัญญากับบริษัท สร้างออกมาเป็นผลงานนิยายกว่า 55 ล้านเรื่อง และการ์ตูนกว่า 5 แสนเรื่องบนแพลตฟอร์ม
ในช่วงเริ่มต้น Webtoon เป็นแพลตฟอร์มที่พัฒนาโดยบริษัท Naver Corporation โดยปัจจุบันแยกตัวออกมาเป็นบริษัท Webtoon Entertainment Inc. มีหุ้นจดทะเบียนในตลาด NASDAQ Global Select Market (NasdaqGS) ชื่อหุ้น $WBTN มีช่องทางรายได้จาก 3 ช่องทาง ได้แก่
1️⃣ Paid Content รายได้จากการเข้าถึงเนื้อหาคอนเทนต์ ทั้งนิยาย การ์ตูน รวมถึงหนังสือ E-Book ทั่วไปผ่านแพลตฟอร์ม EBIJ ซึ่งเป็นผู้ให้บริการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เจ้าใหญ่ในประเทศญี่ปุ่น ซึ่งถูกซื้อกิจการโดย Webtoon ในช่วงต้นปี 2024 ที่ผ่านมา
2️⃣ Advertising รายได้จากค่าโฆษณาบนแพลตฟอร์มต่างๆที่บริหารโดยบริษัท Webtoon Entertainment Inc. ในรูปแบบ rewarded video ads และ pre-roll ads
3️⃣ IP Adaptations รายได้จากทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property) ที่มีการนำออกไปใช้สร้างสรรค์เป็นผลงานใหม่ๆ เช่นผลงานอนิเมชั่นและภาพยนต์บน Netflix ที่มีการดัดแปลงจาก Webtoon Original Content อาทิ Pie Game, The 8 Show และ Money Game
กลับมาที่ประเทศไทย หากพูดถึงธุรกิจที่มีบทบาทสำคัญในวงการ E-Book หลายคนคงคุ้นชื่อกันดีกับแอปพลิเคชัน “meb” ซึ่งมีเจ้าของคือบริษัท เมพ คอร์ปอเรชั่น จำกัด มหาชน โดยมีหุ้นจดทะเบียนในตลาด MAI คือ $MEB โดยดำเนินธุรกิจได้แก่
1️⃣ “meb” แพลตฟอร์มจำหน่ายหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-Book)
2️⃣ “readAwrite” แพลตฟอร์มของชุมชนนักอ่าน-เขียนนิยาย/การ์ตูน ในรูปแบบที่นักเขียนสามารถสร้างนิยายบนแพลตฟอร์ม หรือ UGC (User Generated-Content) ซึ่งประกอบไปด้วยนิยายแบบตอนและนิยายแชท (ดำเนินเรื่องราวผ่านรูปแบบการพูดคุยโดยการพิมพ์แชท)
3️⃣ “Lunarwrite” แพลตฟอร์มจำหน่ายวรรณกรรมออนไลน์และเปิดให้นักเขียนสามารถสร้าง Content ของตนเอง (UGC) โดยมีเนื้อหาเป็นภาษาอังกฤษ
4️⃣ Hytexts อีกหนึ่งแพลตฟอร์ม E-Book
นอกจากนี้บริษัทยังมีธุรกิจอื่นๆ เช่น จัดทำแพลตฟอร์มห้องสมุดดิจิทัลสำหรับลูกค้าองค์กร (Hibrary) และจำหน่ายอุปกรณ์อ่านหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-Reader)
จุดที่น่าสนใจคือในจำนวนผู้ใช้งานทั้งหมดที่มากกว่า 12 ล้านคนของ meb นั้น มีผู้ใช้งานเฉลี่ยต่อเดือนสูงที่สุดบนแพลตฟอร์ม readAwrite ซึ่งมีเนื้อหาส่วนใหญ่เป็นนวนิยายและการ์ตูน Comic โดยมีเจ้าของผลงาน (นักเขียน) มากกว่า 200,000 รายและมี Content มากกว่า 14 ล้านคอนเทนต์ เห็นได้ชัดว่ากลุ่มลูกค้าของธุรกิจ E-Book ส่วนใหญ่ยังคงเป็นกลุ่มนักอ่านนิยายและการ์ตูนทั้งในและต่างประเทศ
เมื่อเรามองในภาพรวมทั้ง meb และ Webtoon ต่างก็มีรูปแบบ business model ที่คล้ายคลึงกัน การแข่งขันจึงอยู่บนพื้นฐานของวิธีการกระตุ้นให้ลูกค้าใช้เวลาบนแพลตฟอร์มนานมากขึ้น นั่นอาจจะหมายถึงการเข้าซื้อลิขสิทธิ์หรือทำสัญญาในการนำนิยายวรรณกรรม-การ์ตูนจากต่างประเทศมาแปลภาษาและจัดจำหน่ายเพียงช่องทางเดียวอย่างที่ meb กำลังพัฒนา Exclusive Content โดยใช้กลยุทธ์ดังกล่าว ในขณะที่ฝั่งของ Webtoon ดูจะให้ความสำคัญกับการสร้างเนื้อหาคอนเทนต์ใหม่ๆผ่านโปรเจค CANVAS Creator ซึ่งเป็นโครงการสำหรับปั้นนักเขียนรุ่นใหม่ให้นำเสนอไอเดียและสร้างคอนเทนต์บน Webtoon เพื่อรับส่วนแบ่งรายได้จากโฆษณาโดยมี Webtoon Academy เป็นแหล่งเรียนรู้สำหรับนักเขียนที่สนใจและอยากเริ่มสร้างผลงานบน Webtoon นั่นเอง
ในฝั่งของงบที่พึ่งประกาศออกมาในไตรมาส 2 ปีนี้ดูเหมือนว่า meb จะมีผลงานที่โดดเด่นกว่าในแง่ของตัวเลขกำไรที่เติบโตถึง 21.16% y-y จาก 96 ล้านบาทเป็น 116 ล้านบาทในปี 2567 ต่างจาก Webtoon กลับมีตัวเลขขาดทุนสูงถึง 76.6 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ที่ถึงบริษัทจะอธิบายว่าเกิดจากผลกระทบของอัตราแลกเปลี่ยนและการเพิ่มของค่าใช้ที่จ่ายสำหรับออกจำหน่ายหุ้น (IPO) ก็ตาม แต่ก็ไม่อาจทำให้นักลงทุนเคลิ้มตามได้ ราคาหุ้นลดลงอย่างรวดเร็วหลังจากประกาศงบไตรมาสฉบับแรกในเอกสาร 8-K ถึง 71.48% จากราคา 20.63 เหรียญเหลือเพียง 12.03 เหรียญภายในสองวัน
ดังนั้นเมื่อมองในแง่ของผลประกอบการหุ้น MEB อาจจะเป็นตัวเลือกในการลงทุนที่ดูจะสดใสกว่า ทั้งในส่วนของ P/E Ratio 22.78 เท่าที่ถือว่าต่ำกว่าค่าเฉลี่ยตลาด และ EPS ที่ 0.74 บาท โดยมีราคาหุ้นที่ 32.75 บาท ในขณะที่ $WBTN มีราคาอยู่ที่ $12.43
สำหรับใครที่กำลังมองหาโอกาสในการลงทุนในธุรกิจ E-Book การพิจารณาความแตกต่างและกลยุทธ์ของทั้ง Webtoon และ meb คงเป็นสิ่งสำคัญ เพราะทั้งสองแพลตฟอร์มมีจุดเด่นและวิธีการดำเนินธุรกิจที่ไม่เหมือนกัน การเข้าใจในโครงสร้างธุรกิจและทิศทางการพัฒนาของแต่ละบริษัทจะช่วยให้นักลงทุนสามารถตัดสินใจได้อย่างรอบคอบและมีข้อมูลครบถ้วนมากขึ้น หวังว่าบทความนี้จะช่วยให้เพื่อนนักลงทุนมีมุมมองใหม่ๆ ในการเลือกลงทุนในธุรกิจที่กำลังเติบโตในยุคดิจิทัลนี้ครับ
⚠️ คำเตือน: ข้อมูลนี้จัดทำขึ้นเพื่อวัตถุประสงค์ในการให้ความรู้เท่านั้น มิได้มีเจตนาในการชี้นำหรือแนะนำการลงทุน นักลงทุนควรศึกษาข้อมูลและพิจารณาความเสี่ยงด้วยตนเองก่อนตัดสินใจลงทุน